PEP: Ano ang Dapat Mong Malaman Tungkol sa Post-Exposure Prophylaxis para sa HIV

Inilathala sa: 14/03/2025
Inilathala ni: Klinika Konsulta
Mga Tag: HIV AIDS PEP PrEP post-exposure prophylaxis sexual health proteksyon sa HIV safe sex STIs kalusugan ng reproductive

PEP: Ano ang Dapat Mong Malaman Tungkol sa Post-Exposure Prophylaxis para sa HIV

Ang sekswalidad ay isang likas na bahagi ng buhay ng isang tao. Ang pagkakaroon ng malusog na relasyon ay hindi lamang tungkol sa pansamantalang pisikal na kasiyahan o pagpaplano ng pamilya, kundi nagdadala rin ng maraming benepisyo para sa kalidad ng buhay.

Mayroon itong positibong epekto sa kalusugan ng puso, emosyonal na estado, pagpapalakas ng immune system, at pagpapatibay ng ugnayang emosyonal.

Gayunpaman, sa pakikipag-ugnayan sa iba, mahalagang magkaroon ng kamalayan sa mga paraan ng pag-iwas sa sexually transmitted infections (STIs). At kung kinakailangan, dapat ding malaman ang tungkol sa mga paggamot pagkatapos ng exposure sa panganib – tulad ng PEP.

Ano ang PEP?

Ang PEP (Post-Exposure Prophylaxis) ay isang pamamaraan ng pag-iwas sa impeksyon ng HIV pagkatapos ng isang posibleng exposure. Layunin nitong hadlangan ang virus bago ito makapagbuo ng impeksyon sa katawan.

Kapag ang isang kapareha ay may positibong diagnosis para sa HIV, mahalagang maging bukas sa impormasyon na ito. Kung nagkaroon ng walang proteksyong pakikipagtalik o mayroong pagkabigo sa paggamit ng condom, maaaring gumamit ng PEP upang maiwasan ang impeksyon.

Bukod sa iba't ibang paraan ng contraceptive, mahalaga rin ang pagiging tapat at responsable upang mapanatili ang ligtas na sekswalidad.

Kailan at Paano Gamitin ang PEP?

Ang PEP ay isang pang-emerhensiyang hakbang para sa sinumang maaaring nalantad sa HIV, kabilang ang:

Mga biktima ng sexual violence
Mga taong nagkaroon ng unprotected sex (walang condom o may nasirang condom)
Mga propesyonal sa kalusugan na nakaranas ng aksidente sa gamit na may matulis o matalas na bahagi
Sinumang nagkaroon ng direktang kontak sa biological materials

Gaano kabilis dapat inumin ang PEP?

Ang PEP ay dapat inumin sa loob ng 2 oras matapos ang exposure, at hindi dapat lumagpas ng 72 oras (3 araw). Mas maagang pag-inom, mas mataas ang posibilidad na mapigilan ang virus.

Ang paggamot gamit ang PEP ay tumagal ng 28 araw na tuluy-tuloy na pag-inom ng gamot. Tinatawag itong "pildoras ng susunod na buwan" dahil nilalayon nitong mapigilan ang impeksyon sa HIV bago pa ito kumalat sa katawan. Karaniwang banayad lang ang mga side effects, tulad ng pagduduwal at pananakit ng ulo.

PEP vs PrEP: Ano ang Pagkakaiba?

Bukod sa PEP, may isa pang pamamaraan ng proteksyon laban sa HIV – ang PrEP (Pre-Exposure Prophylaxis).

PEP: Iniinom pagkatapos ng posibleng exposure sa HIV.
PrEP: Iniinom bago ang exposure upang maiwasan ang impeksyon.

Ang PrEP ay maaaring gamitin araw-araw, tuwing kinakailangan, o sa pamamagitan ng iniksyon. Ang parehong mga pamamaraan ay dapat isagawa sa ilalim ng pangangalaga ng isang doktor.

Mga Maling Paniniwala Tungkol sa HIV

Noong 1980-1990s, lumaganap ang HIV at nagdulot ng takot sa buong mundo. Sa kabila ng pagbaba ng mga kaso, may pagtaas muli ng impeksyon dahil sa kakulangan ng proteksyon, lalo na sa mga kabataan.

Narito ang ilang Mito at Katotohanan:

Ang AIDS ay ang pinakamatinding anyo ng HIV, ngunit maaaring mapanatili ang maayos na kalusugan gamit ang tamang gamutan.
Ang isang taong may HIV at sumasailalim sa gamutan (undetectable viral load) ay hindi na maaaring makahawa sa pamamagitan ng pakikipagtalik.
Ang HIV ay hindi naipapasa sa pamamagitan ng halik, maliban na lang kung may malaking sugat sa bibig.
Ang pakikipagtalik nang walang penetration ay maaari pa ring magdulot ng impeksyon. Ang oral sex at anumang kontak sa semen o vaginal secretions ay may panganib.
Ang paggamit ng parehong personal na gamit ng isang taong may HIV ay hindi nagdudulot ng impeksyon, dahil ang virus ay naipapasa lamang sa pamamagitan ng dugo, semen, vaginal fluid, o breast milk.
Ang mga matutulis na bagay tulad ng gunting, karayom, at alahas pangkuko ay maaaring magdala ng HIV, kaya laging tiyakin ang tamang sanitasyon.
Kahit na parehong may HIV ang magkapareha, kailangan pa rin gumamit ng condom dahil may iba’t ibang uri ng HIV.
Hindi lahat ng sanggol na ipinanganak ng ina na may HIV ay magkakaroon din ng impeksyon.

Ang Pinakamabisang Proteksyon: Safe Sex

Ang paggamit ng condom ay pinakamabisang paraan upang maiwasan hindi lang ang HIV kundi pati iba pang STIs tulad ng syphilis at gonorrhea.

Ang condom ay isang murang, madaling gamitin, at epektibong proteksyon, basta’t ginagamit ito nang tama at palagi.

Ang impormasyon ay mahalaga, ngunit higit sa lahat, ang pinakamahalagang paraan ng proteksyon ay ang talagang ginagamit ito sa tamang paraan.

Paalaala: Ang artikulong ito ay hindi pamalit sa konsultasyon sa doktor. Kung may alinlangan, kumunsulta sa isang espesyalista sa kalusugan para sa tamang payo.

Mga Sanggunian:

Ibahagi: